އަބަދުވެސް ގާތުން ބަލާށެވެ!

މުހައްމަދު ގާސިމް / އއ. މަތިވެރި

ފިހާރައަކީ އެއަރކޯން ކޮށްފައި ހުރި ފިހާރައެކެވެ. މާލޭ މެދުތެެރޭގައި ހުރި ފިހާރައެކެވެ. އަންހެނުންނާ ގުޅޭ ތަފާތު އެއްޗެހި ވިއްކާ ފިހާރައެކެވެ. ފޮއްޗާއި، ޖަރީގެ ބާވަތްތަކާއި، އެކިކަހަލަ ރީތިވާ ސާމާނެވެ. ފިހާރައިގައި އަބަދުވެސް މީހުން އޮންނަނީ ގާތްގަނޑަކަށް ފުރިފަ އެވެ. ގިނައީ އަންހެނުންނެވެ.

ދާދިފަހުގެ ދުވަހެކެވެ. ތަނަކީ މިދެންނެވި ފިހާރައެވެ. ވާހަކައަކީ އެފިހާރައަށް ޒިޔާރަތްކުރި މީހަކު ކިޔައިދިން ވާހަކައެކެވެ. އޭނާވެސް ފިހާރައަށް ޒިޔާރަތްކޮށްލީ އެއްޗެއް ގަނެލާށެވެ. ގޮސް ވަންއިރު, އާންމު އުސޫލުން ފިހާރައިގައި ކަސްޓަމަރުން ބައިވަރެވެ. އެހެންނަމަވެސް ކަސްޓަމަރުންގެ އަޑަށްވުރެ ގަދަވެފައި ބާރީ، ފިހާރައިގެ ކޮށިގަނޑުގައި، ކަސްޓަމަރުންނަށް ޚިދުމަތްދޭން ތިބި ދެ މީހުންގެ އަޑެވެ. ފުރަތަމަ ވާހަކަ ބައްޓަންވަމުން، އެތުރެމުން ދިޔައީ، ސަމާސާ ރަހަތަކާއެކު، އެކަކު އަނެކަކަށް ދިމާކުރާ ރާގުގައެވެ. އެހެންކަމުން އަޑު ތަންކޮޅެއް ބާރަށް ހުއްޓަސް، ކަސްޓަމަރުންގެ މާބޮޑު ސަމާލުކަމެއް އެކަމަކަށް ނެތެވެ.

ކަސްޓަމަރުންގެ ސަމާލުކަމުގެ ކަށި އެ ދެ ސޮރާ ދިމާއަށް ހުއްޓޭ ގޮތްވީ، ކުރަމުން ދިޔަ ސަމާސާ ވިހަވާހެން ހީވުމުންނެވެ. އޭރު އެ ދެސޮރުގެ ވާހަކައިގެ ރާގާއި، ބަހުރުވަ ވެސް ތަފާތުވެއްޖެއެވެ. އެއީ ފިހާރައެއްކަމާއި އެތަނުގައި ފުރޭންދެން ކަސްޓަމަރުން ތިބިކަންވެސް ހަނދާން ނެތިއްޖެއެވެ. އެކަކު އަނެކަކާ ދިމާއަށް ފާޑަކަށް ހަޅޭއްލަވައި، ޒުވާބެއްގެ ސިފަ ޖެހިއްޖެއެވެ. އޭރު ފައިސާ ދައްކަން އައި މީހުން ކައުންޓަރު ދޮށުގައި، އެ މީހުންގެ ޒުވާބު ނިމޭނޭ އިރެއްގެ އިންތިޒާރުގައި މަޑުކޮށްލައިގެން ތިއްބެވެ. އެއްކަލަ ދެ ސޮަރަކަށް މިކަން ކަމަކަށް ނުވެއެވެ.

އެހެން ދުވަހެކެވެ. އެހެން ފިހާރައެކެވެ. މިފަހަރު މާޓެކެވެ. މާލެއަށް ނަން މަޝްހޫރު މާޓެކެވެ. ކަސްޓަމަރުން ގިނަ ތަނެކެވެ. ކޮށިގަނޑުތަކުގައި ފައިސާއާ ހަވާލުވާން ތިބެނީ، ޒުވާން އަންހެން ކުދިންނެވެ. މިކުދިންގެ މެދުގައި ސަމާސާގެ އޮއިވަރެއް ފެތުރިފައިވާ ވަގުތެކެވެ. ވަރަށް މަޖަލެވެ. ހީނލާފައި ހުއްޓެވެ. ކަސްޓަމަރަކާއި ކަސްޓަމަރެކެވެ. މިވެރީން މުޅީން އެހެން ދުނިޔެއެއްގައެވެ. ސަމާސާއާއި މަޖަލުގެ ދުނިޔެއްގައެވެ. ކަސްޓަމަރުންނަށް ޖެހުނީ ކިޔު ހަދައިގެން އެ ވެރީން، އެ ވެރީންގެ ދުނިޔެއިން ނިކުންނާނޭ އިރަކަށް އިންތިޒާރުކޮށްގެން ތިބޭށެވެ.

މިފަހަރު ކެފޭއެކެވެ. ހަލަބޮލި މާޙައުލެކެވެ. މޭޒުދޮށުގައި ޖައްސާލައިފީމެވެ. ކެފޭގައި ހުރީ ކޭބަލްޓީވީ އަޅުވާފައެވެ. ދައްކަނީ ކްރިކެޓެވެ. ވޭޓަރުން ތިބީ އޭގެ ފޯރީގައި ޖެހި ހުސްވެފައެވެ. ވަގުތުތައް ގުނެމުންދެއެވެ. ފަސްމިނެޓް ވެއްޖެއެވެ. އެންމެފަހުން ޖެހުނީ ގޮވާށެވެ. ކަހާތަން ހިރުވައިލީ ވެސް ތިންހަތަރު ފަހަރު ގޮވުމުންނެވެ. އަތުވެއްޖެއެވެ. ކޮފީއަށް އޯޑަރު ދިނުމުން ކޮފީ ގެނެސްފިއެވެ. އެ ނިމުނީއެވެ. ކޮފީތަށި ހުސްވެއްޖެއެވެ. ފެނެއް ނެތެވެ. ދުފާ އެއްޗެެއް ނެތެވެ. ޖެހުނީ ބުނާށެވެ. ބުނި އެއްޗެއް ނޫނީ ނުގެނެއެވެ. އެދުވަސް ދިޔައީ އެފަދަ ގޮތަކަށެވެ.

ފިހާރައެއް ހުޅުވުމަކުން، ކެފޭއެއް ހިންގަން ފެށުމަކުން އަދި ނުފުދެއެވެ. އެތަނަށް މުވައްޒަފުން ލުމަކުން ފަރަކު ނުޖެހެއެވެ. ކޮންމެ މީހަކުވެސް މިފަދަ ކަމެއް ކުރަނީ ފައިސާ ހޯދާށެވެ. ފައިސާ ދެނީ އެތަނަށް ވަންނަ ކަސްޓަމަރުންނެވެ. ކަސްޓަމަރުން އެތަނަކަށް ވަނުން ގިނަފަހަރަށް ބިނާވެފައި އޮންނަނީ، އެތަނަކުން އެ މީހުންނަށް ދެވޭ ޚިދުމަތެއްގެ މައްޗަށެވެ. ޚިދުމަތް ފެންވި ވަރަކަށް، ވަންނަ މީހުން ދާނީ މަދުވަމުންނެވެ. މީހުން މަދުވި ވަރަކަށް، ކޮށިގަނޑުގެ ވަތްގަނޑު ފަޤީރުވާނެއެވެ.

އެހެންކަމުން ތަނުގެ ވެރިން، މިކަންކަން ވަރަށް ގާތުން ބަލާން އެބަޖެހެއެވެ. ތިމާގެ ފިހާރައިން، ނުވަތަ ހޮޓާ ކެފޭ ފަދަ ތަންތަނުން ޚިދުމަތް ހޯދަން އަންނަ ކަސްޓަމަރަށް ޚިދުމަތް ދެވެނީ، އެންމެ ރަނގަޅަށްތޯއެވެ. މިކަންކަމަށް ނުބަލައި، މުވައްޒަފުންގެ އަތް މައްޗަށް ހުރިހާ ކަމެއް ދޫކޮށްލައިފިނަމަ، ކުރީން މިދެންނެވިފަދަ އެތައް ކަމަކާ ވިޔަފާރު ކުރާން އަންނަ މީހާއަށް ކުރިމަތިލާން ޖެހިދާނެއެވެ. އެކަމުގެ ނަތީޖާ އެންމެ ފަހުން ހިތިގޮތަކަށް ފެނިވެސްދާނެއެވެ.